W związku z wypowiedzią senatora Rzeczypospolitej Polskiej Czesława Ryszki z 26 września br. podczas rozmowy w Radio Warszawa, zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce biskup Jerzy Samiec wydał oświadczenie.

Z ogromnym zaniepokojeniem i smutkiem przeczytałem wypowiedź senatora Rzeczypospolitej Polskiej Czesława Ryszki z 26 września br. podczas rozmowy w Radio Warszawa, należącym do rzymskokatolickiej Diecezji Warszawsko-Praskiej. W audycji dotyczącej m.in. książki senatora Czesława Ryszki pt: „Kto z Bogiem, kto z diabłem” senator powiedział: „W przełomowych czasach rodzi się ideologia, która ma charakter totalitarny. W czasach nowożytnych, pierwszą taką ideologią, która doprowadziła do rozłamu w Kościele, było wystąpienie Lutra. Ideologia, że to papież jest wszystkiemu winien, to doprowadziło do rozłamu chrześcijaństwie, do wojny stuletniej, trzydziestoletniej.”


Wypowiedź została wygłoszona podczas audycji na żywo i nie spotkała się z żadną reakcją i komentarzem prowadzącej program. O słowach Pana Senatora poinformował m. in. Dziennik Zachodni obejmujący swym zasięgiem województwo opolskie i śląskie, z którego Pan Senator został wybrany i gdzie mieszka większość polskich luteran, członków Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, a także większość polskich protestantów różnych wyznań. 


Pomijając nieprawdziwą wypowiedź Pana Senatora dotyczącą wojny stuletniej, która rozegrała się na długo przed XVI-wieczną Reformacją, chcę wyrazić swój stanowczy sprzeciw wobec rozpowszechniania słów wrogości wobec Reformacji nieodłącznie wpisanej w dzieje Polski, w tym i Śląska. 


Reformacja, której 500-lecie wspominaliśmy w 2017 roku w duchu ekumenizmu i pojednania wspólnie z papieżem Franciszkiem, a także lokalnie z przedstawicielami Konferencji Episkopatu Polski, jest jednym z kluczowych elementów wielokulturowej i wieloreligijnej tkanki naszej Ojczyzny. W wymiarze społeczno-kulturowym, politycznym i wreszcie religijnym pozytywnie wpłynęła na dzieje Rzeczypospolitej i do dziś jest częścią polskiej tożsamości. Łączenie Reformacji z totalitarnymi ideologiami, które przyniosły obozy koncentracyjne i unicestwienie milionów istnień ludzkich, nie licuje ani z naukową rzetelnością ani powagą urzędu Senatora RP reprezentującego na mocy wyboru ludność całego Śląska bez względu na przynależność wyznaniową i poglądy polityczne. Jest mi trudno o tym pisać, zwłaszcza w kontekście niedawnej 100. rocznicy Odzyskania Niepodległości. W 2018 roku Prezydent RP Andrzej Duda pośmiertnie odznaczył Orderem Orła Białego polskiego biskupa i męczennika Juliusza Burschego. We wrześniu br. – znów we wspólnocie z Siostrami i Braćmi z Kościoła rzymskokatolickiego - wspominaliśmy Biskupa w Bazylice św. Bartłomieja w Rzymie podczas ekumenicznego nabożeństwa. Biskup Juliusz Bursche to też część Reformacji – luterańskiej i polskiej, a nie ideologia totalitarna. 


W przytoczonym wywiadzie Pan Senator parokrotnie powołuje się na Jana Pawła II. Papież podczas wizyty w kościele ewangelicko-augsburskim Świętej Trójcy w Warszawie 9 czerwca 1991 roku mówił, że tolerancja to stanowczo za mało, ważna jest miłość: "Znosić się w miłości" to także usiłować zrozumieć; zrozumieć, by wybaczyć; "znosić się w miłości" to również akceptować, czuć się wewnętrznie bliskim, chcieć przebywać we wspólnocie, poczuwać się do wspólnoty, to spieszyć, by wspierać, to chcieć współpracować i współtworzyć.” 


Mam nadzieję, że ten list będzie zachętą dla Pana Senatora, aby zgodnie z papieskim apelem, lepiej zrozumieć, współpracować i współtworzyć nasz wspólny dom - Polskę. Ze swojej strony oferuję pomoc i zapraszam do osobistej rozmowy.


Apeluję do wszystkich uczestników życia publicznego, a w tym wyborczym czasie szczególnie do wszystkich ubiegających się o zaszczytny mandat Posła i Senatora Rzeczypospolitej Polskiej, o szacunek wobec mniejszości, nie tylko religijnych. Apeluję o odpowiedzialność i wyobraźnię słowa wykraczającą poza wąskie spektrum chwilowego zaistnienia. 


Jako ewangelik i obywatel Rzeczypospolitej Polskiej proszę o uszanowanie różnorodności naszej wspólnej Polski oraz unikanie ideologii konfrontacji i bezrefleksyjnej wrogości. 


Bp Jerzy Samiec

Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP